تحقیق شماره 7 کارگاه رجال (تابستان 98)

[محمد درستی]

سلام علیکم

[سید محسن منافی]

الكافي/2/489 [4/1] :
علي بن إبراهيم عن أبيه‏ عن ابن أبي عمير عن سليمان صاحب السابري عن إسحاق بن عمار قال قلت ل أبي عبد الله ع‏...
محمد بن ابی عمیر شاگرد سلمة صاحب السابری است.
الكافي/3/508 [3/1] :
أحمد بن إدريس و غيره عن محمد بن أحمد عن إبراهيم بن محمد عن محمد بن حفص عن صباح الحذاء عن قثم عن أبي عبد الله ع قال قلت له جعلت فداك أخبرني... فقال
محمد بن حفص شیخ ابراهیم بن هاشم است نه ابراهیم بن محمد.

[محمدحسین زارعی]

الكافي (ط - الإسلامية)، ج‏7، ص: 175
9- الْحُسَيْنُ بْنُ مُحَمَّدٍ الْأَشْعَرِيُّ عَنْ مُعَلَّى بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ أَبَانِ بْنِ عُثْمَانَ عَنْ سُلَيْمَانَ ابْنِ أَخِي حَسَّانَ الْعِجْلِيِّ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع يَقُولُ مَا خَلَقَ اللَّهُ حَلَالًا وَ لَا حَرَاماً إِلَّا وَ لَهُ حُدُودٌ كَحُدُودِ دَارِي هَذِهِ مَا كَانَ مِنَ الطَّرِيقِ فَهُوَ مِنَ الطَّرِيقِ وَ مَا كَانَ مِنَ الدَّارِ فَهُوَ مِنَ الدَّارِ حَتَّى أَرْشُ الْخَدْشِ فَمَا سِوَاهُ وَ الْجَلْدَةِ وَ نِصْفِ الْجَلْدَةِ.
ظاهر این روایت این است که معلی بن محمد بدون واسطه از ابان بن عثمان نقل کرده است. در صورتی که عنوان معلی بن محمد را د رکتاب کافی جستجو کنیم، می بینیم معلی در سند 632 روایت است که 412 عدد آن با واسطه الحسن بن علی الوشاء از ابان بن عثمان روایت دارد و فقط همین یک مورد در کافی است که بدون واسطه نقل کرده است و به قرینه ی اینکه در بعضی نسخ واسطه ی الوشاء آمده است متوجه می شویم که الحسن بن علی الوشاء از سند افتاده است.

[مجتبی شفیعی]

الكافي (ط - الإسلامية) ؛ ج‏6 ؛ ص68
7- عَلِيُّ بْنُ إِبْرَاهِيمَ عَنْ أَبِيهِ عَنِ ابْنِ أَبِي عُمَيْرٍ عَنِ ابْنِ أُذَيْنَةَ عَنِ ابْنِ بُكَيْرٍ وَ غَيْرِهِ عَنْ أَبِي جَعْفَرٍ ع أَنَّهُ قَالَ: إِنَّ الطَّلَاقَ الَّذِي أَمَرَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ بِهِ فِي كِتَابِهِ وَ الَّذِي سَنَّ رَسُولُ اللَّهِ ص أَنْ يُخَلِّيَ الرَّجُلُ عَنِ الْمَرْأَةِ فَإِذَا
عمربن اذینه از ابن بکیر تنها یک نقل دارد و احتمالا ابن اضافه شده چرا که 27 روایت از خود بکیربن اعین شیبانی دارد.

[محمد اشعری]

محمد بن يحيى عن أحمد بن محمد بن خالد عن عيسى بن عبد الله القمي قال سمعت أبا عبد الله ع يقول‏
احمد بن محمد بن خالد از عیسی بن عبدالله قمی روایت ندارد و محمد بن یحیی هم از او روایت ندارد.
در تهذیب به سند دیگری این روایت را نقل کرده.
محمدبن یحیی بیش از 4000 روایت از احمد بن محمد بن عیسی الاشعری دارد
احمد بن محمد بن عیسی از عیسی بن عبدالله قمی روایت ندارد پس باید یک نفر واسطه باشد.
احمد اشعری از محمدبن خالد برقی 428 روایت دارد و برقی از عیسی بن عبدالله 1 روایت دارد
لذا شواهد مبنی بر آن است که سند تحریف شده و صحیح آن به شکل زیر است:
محمدبن یحیی عن احمد بن محمد بن عیسی الاشعری عن محمد بن خالد برقی عن عیسی بن عبدالله القمی قال

[سید حسین علوی]

سلام

[سید محسن شریفی]

بسم الله الرحمن الرحیم
الكافي (ط - الإسلامية) ؛ ج‏1 ؛ ص264
2- مُحَمَّدُ بْنُ يَحْيَى عَنْ أَحْمَدَ بْنِ أَبِي زَاهِرٍ عَنْ عَلِيِّ بْنِ مُوسَى عَنْ صَفْوَانَ بْنِ يَحْيَى عَنِ الْحَارِثِ بْنِ الْمُغِيرَةِ عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ: قُلْتُ أَخْبِرْنِي عَنْ عِلْمِ عَالِمِكُمْ قَالَ وِرَاثَةٌ مِنْ رَسُولِ اللَّهِ ص وَ مِنْ عَلِيٍّ ع قَالَ قُلْتُ إِنَّا نَتَحَدَّثُ أَنَّهُ يُقْذَفُ فِي قُلُوبِكُمْ وَ يُنْكَتُ فِي آذَانِكُمْ‏ قَالَ أَوْ ذَاكَ‏ .

احمد بن ابی زاهر در مجموع 8 روایت دارد که همگی از محمد بن یحیی العطار نقل شده است. منتهی از این 8 روایت، 4 روایت را از حسن بن موسی الخشاب نقل می کند و باقی روایات را از 4 شخص مختلف ... .
نکته: در هیچ یک از مشایخ او علی بن موسی نامی مشاهده نمی شود. در نرم افزار دو نام علی بن موسی مشاهده می شود که:
1. علی بن موسی الکمیدانی است که او شاگرد احمد بن محمد بن عیسی الاشعری است که هم طبقه نیستند و اینکه از صفوان روایتی ندارد.
2. علی بن موسی الاحول است که او هم فقط یک روایت دارد آن هم از محمد بن ابی السری است و از صفوان روایتی ندارد.
شاید بتوان ادعا کرد که مقصود از علی بن موسی همان علی بن اسماعیل السندی بن عیسی الاشعری است که در اینجا تحریف شده است چرا که اولا این اسم تا حدودی شباهت ظاهری دارد و ثانیا احمد بن ابی زاهر از او روایت دارد و ثالثا این شخص از صفوان روایت دارد.

[حامد تهوری]

تهذیب ج7/424: روى الحسين بن سعيد عن علي بن إسماعيل عن ابن أبي عمير عن حماد عن الحلبي عن أبي عبد الله ع قال علی بن اسماعیل مردد بین ابن مهزیار و علی ابن اسماعیل الدغشی و علی بن اسماعیل المیثمی است.
الكافي (ط - الإسلامية)؛ ج‌3، ص: 159
12- مُحَمَّدُ بْنُ يَحْيَى عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ أَحْمَدَ بْنِ الْحَسَنِ عَنْ عَمْرِو بْنِ سَعِيدٍ عَنْ مُصَدِّقِ بْنِ صَدَقَةَ عَنْ عَمَّارِ بْنِ مُوسَى عَنْ أَبِي عَبْدِ اللَّهِ
مراد از احمد بن محمد کیست؟
کسی که از عمرو بن سعید نقل می کند احمد بن الحسن بن علی بن فضال است که در شاگردان اش کسی به نام احمد بن محمد نیست. احتمالا محمد بن احمد بن یحیی الاشعری باید می بوده.
در روایات 22 بار عبارت «محمدبن یحیی عن احمد بن محمد» به کار رفته که مراد «محمد بن احمد بن یحیی» بوده است.