مقالات طلاب مدرسه امام کاظم علیه السلام، پایه 11

با سلام و احترام

ضمن تشکر از شما طلاب محترم پایه یازدهم، لطفا مقاله سالیانه خود را به عنوان «پاسخ به موضوع» در ذیل این موضوع ارسال بفرمایید.
طلاب عزیزی که مقاله خود را پیش از ماه مبارک ارسال کنند در ارزیابی، ۵ امتیاز همکاری با مدرسه (از ۱۰۰ امتیاز) را کامل دریافت خواهند کرد و بقیه طلاب تا ده روز پس از ماه مبارک (۱۳۹۸/۳/۲۵) فرصت دارند که مقاله خود را ارسال کنند.

چند نکته:
۱. در متن پیام: موضوع مقاله به همراه چکیده و کلیدواژه آن را کپی کنید و سپس اصل مقاله را به صورت فایل word و ترجیحا با فونت M Mitra به پیام خودتان پیوست کرده و ارسال کنید.
۲. عزیزانی که فونت M Mitra را ندارند می‌توانند از پیوست همین پیام دانلود کرده و به فونت‌های ویندوز خود اضافه کنند.
۳. اصل مقاله که به صورت فایل پیوست در اینجا ارسال می‌شود فعلا تنها برای مدیریت قابل دسترسی است و پس از اصلاحات و ثبت اثر به نام خود دوستان برای دیگران هم قابل مشاهده خواهد شد.
۴. در صورتی که طلاب محترم، مقاله خود را ارسال کرده باشند سپس اصلاحیه‌های روی آن انجام بدهند تا ۲۵ خردادماه ۱۳۹۸ می‌توانند فایل اصلاح‌شده را مجدد ارسال کنند و همان زمان قبلی برای آنها ثبت خواهد شد.
۵. پس از تحویل مقالات به اساتید محترم، اصلاحیه‌های لازم به شما اعلام خواهد شد تا در طول ۱۵ و نهایت ۳۰ روز (متناسب با اصلاحیه‌ها) آنها را اعمال کرده و فایل جدید را در همین‌جا ارسال کنید.
۶. پس از پایان زمان اصلاح، مقاله شما ارزیابی نهایی و در پرونده پژوهشی شما ثبت خواهد شد.
۷. هر سال از برترین مقالات هر پایه متناسب با برگه ارزیابی که به همین پیام پیوست شده است تقدیر خواهد شد.
۸. زمینه چاپ مقالات برگزیده در نشریه مدرسه و دیگر نشریه‌های علمی فراهم خواهد شد.
۹. به مقالاتی که توسط خود طلاب عزیز، اصلاح محتوایی و ویرایشی شود و در نشریه علمی مدرسه (فقیهانه) چاپ شود «هدیه تألیف» تعلَق خواهد گرفت.
(شیوه‌نامه مقالات نشریه فقیهانه، به همین پیام پیوست شده است.)
۱۰. اگر طلاب عزیز پرسش یا نظری دارند می‌توانند در بخش نظر (یا پرسش و یا درخواست) طلاب مدرسه طرح بفرمایند.

از همکاری شما سپاس‌گزاریم.
معاونت پژوهش مدرسه تخصصی فقه امام کاظم علیه السلام

بسم الله الرحمن الرحیم
احکام شرعی پایمال شده در ماجرای غصب فدک

چکیده
غصب فدک یکی از حوادث دردناک تاریخ اسلام به شمار می آید. تا کنون به این قضیه از جنبه های مختلفی نگریسته شده است. پایمال شدن احکام شرعی یکی از جنبه های این قضیه است که در یک نوشته مستقل کم تر به آن توجه شده است. شاید بتوان ادعا کرد که یکی از دلایل قیام و ایستادگی حضرت فاطمه س در این ماجرا، جلوگیری از پایمال شدن احکامی است که حاصل تلاش های شبانه روزی پدر بزرگوارشان بوده است. این نوشتار این احکام پایمال شده را در سه دسته تقسیم بندی نموده است. دسته اول احکام نقض شده در باب قضاوت، دسته دوم احکام نقض شده در باب ارث و دسته سوم مخالفت های عملی با عقاید مسلم و آیات قران است. در پایان این گونه نتیجه گرفته شده است که کسانی که شعار « حسبنا کتاب الله» را سر می دادند خود در عرصه عمل ناقض بسیاری از احکام شرعی دین مبین اسلام بوده اند.

کلمات کلیدی: غصب فدک، احکام شرعی ، قضاوت، ارث

با سلام و تشکر
بازشناسی قاعده لاتنقض السنة الفریضة

چکیده
تعلیل های ادله روایی ظرفیت های معناشناسی مغفولی دارند که با بررسی هر یک می توان به قواعدی دست یافت . یکی از آن موارد ، تعلیلی است به مضمون «لاتنقض السنةُ الفریضةَ» که در حدیث لا تعاد الصلاة آمده است . در این مقاله درصدد آن هستیم که با بررسی این تعلیل ، بیان کنیم که قاعده لا تعاد الصلاة که در لسان فقهاء به عنوان یک قاعده شناخته شده و معتبر به کار رفته است صغرایی برای تعلیل «لاتنقض السنةُ الفریضةَ» است . و تعلیل مذکور خود نمایان کننده یک قاعده عام و به کار رفته در تمام مرکبات اعتباری مشتمل بر اجزای سنت و فریضة است . بنابراین برای رسیدن به این هدف در ابتدا دو اصطلاح سنت و فریضه را توضیح داده و در ادامه سوالاتی پیرامون این قاعده را پاسخ داده داده ایم .

کلیدواژه: سنت ، فریضة ، لا تنقض ، مرکب اعتباری ، امتنان ، ارشادی ، رخصت

بسم الله الرحمن الرحیم
واکاوی قاعده ی انجبار ضعف سند با عمل مشهور
چکیده مقاله:
یکی از قواعد که پذیرش یا عدم پذیرش آن ، بسیار در تفقه در دین می تواند تاثیر گذار باشد ، قاعده انجبار ضعف یک روایت با عمل مشهور می باشد که این قاعده دارای دو حیطه می باشد ؛یکی در عر صه سند روایت و دیگری در عرصه ی دلالت روایت ؛نگارنده در این نوشتار به جانب سندیِ روایت در این قاعده پرداخته و ابتدا به مفهوم شناسی واژگان قاعده پرداخته و سپس به اقوال و ادله اقوال پرداخته و در پایان نتیجه را ذکر نموده است.

بسم الله الرحمن الرحیم
ثمره و ادله کیفیتِ قصد، در عبادات
چکیده مقاله:
این بحث از معدود بحثهایی است که بصورت مجزا و تفصیلی در موردش بحث نشده است و در منابع متعدد صرفا اشاره به اختلاف نزاع شده اما در مورد دلیل هرکدام اصلا اشاره ای نشده است. و از طرفی هم مشاهده می شود که این بحث در مسائل مختلف اصول دارای ثمر است به همین جهت در این مقاله سعی کردیم در کتب اصولی و فقهی متقدمین و متاخرین تفحصی کرده و از لابه لای کلماتشان ادله های مطرح شده را بیان کنیم.
در این مسئله بصورت کلی می توان به سه نظریه دست یافت که هر کدام علی القاعده تابعینی دارد. نظریه اول که منتسب به مشهور هم هست، قائل است برای صحت عبادت باید قصد امر کرد و تا قصد امتثال نشود عبادت صحیح نخواهد بود. دلیل این گروه را می توان متشکل از ادله نقلی و عقلی و اصول عملیه دانست.
گروه دوم بر این باورند که برای صحت عبادت لزومی ندارد قصد امر شود بلکه با قصد محبوبیت یا قصد تقرب هم می توان، تقرب جست و صحت عبادت را تحصیل کرد. این گروه برای نظریه شان بیشتر از این نیاز ندارند که ادله گروه اول را رد کنند و با رد دلیلشان، می توانند نظر خود را اثبات کنند.
و گروه سوم بر این باورند که هیچکدام از اینها لزوم ندارد و بلکه همین که عمل مرتبط به خداوند باری تعالی باشد کفایت خواهد کرد. هر چند سه نظر در مسئله می توان مطرح کرد اما نزاعِ پرثمرِ اصولی که در مبحث ضد خاص و اجتماع امر و نهی و همچنین در نهی از عبادت پیش میاید، دائر مدار بین نظریه اول و بین نظریه دوم و سوم است، چونکه طبق نظر اول به راحتی نمی توان حکم به تصحیح عبادت کرد بر خلاف نظریه دوم و سوم که به راحتی می توانند حکم به صحت عبادت و جریان مسائل اصولی دهند.

وجوه تصحیح اجاره دایه
چکیده:
اجاره برای نقل منافع -نه اعیان- وضع شده است ولی در مواردی شاهد هستیم این قاعده ظاهرا رعایت نشده است، از جمله اجاره دایه جهت بهره بردن نوزاد از شیر او؛ چراکه مقصود از این اجاره، شیر دایه (عین) است نه منافع او. صحت اجاره دایه با قرآن، سنت و اجماع ثابت بوده و مورد اتفاق فقهاست لکن وجه صحت آن محل بحث و نظر است. انتخاب وجه تصحیح اجاره دایه، حکم موارد مشابه (مانند اجاره درخت برای استفاده از میوه آن) را تا حد زیادی روشن می‌نماید. این نوشتار 5 وجه از وجوه تصحیح این معامله را مورد بررسی قرار داده است که عبارت‌اند از: تخصیص قاعده تعلق اجاره به منافع در اجاره دایه، تعلق اجاره به افعال دایه نه شیر او، تعمیم معنای منفعت در باب اجاره، نفی کلیّت قاعده تعلق اجاره به اعیان، معامله مستقل بودن اجاره دایه. هر یک از وجوه، به ویژه سه وجه اول مدافعان و مخالفانی دارد که ادله ایشان ذکر شده و مورد ارزیابی قرار گرفته است. ادله قائلین دو وجه اول چنان قوتی دارد که گاهی فقیهی هر دو قول را پذیرفته است در حالی که این دو قول کاملا مقابل یکدیگرند. این نوشتار با ارزیابی دقیق ادله و دفع اشکالات، صحیح‌ترین وجه را وجه اول دانسته است.
کلید واژه‌ها: دایه، مرضعه، اجاره، منافع، اعیان

از طرف آقای محمد مهدی حمیدی پور
تاریخ ارسال ۹۸/۲/۱۱

حکم وضعی عبادیات در صورت خطای در اعتقاد و قصد

چکیده:
خطای در علم و اعتقاد از مسائل مبتلا به مکلفان در انجام عبادیات است. فقهای بزرگوار در این اختلاف دارند که چه چیزی در امتثال واجب شرط است و به عبارت دیگر قصدی که در تحقق امتثال در تعبدیات شرط است به چه معناست و چه میزان از قصد برای تحقق عبادت کفایت می کند؟ در این مساله می توان چهار مبنای کلی را مطرح نمود که طبق هرکدام از آنها صحت و فساد عبادت در موارد خطای در قصد متفاوت می شود. خطای در علم و اعتقاد دارای شقوق متفاوتی است که حکم وضعی عبادت در هر کدام از این شقوق متفاوت است و به نظر می رسد گاهی بخاطر عدم توجه به تفاوت حالت ها و اقسام مختلف خطای علم و اعتقاد قضاوت درستی نسبت به صحت و فساد عبادت در این مساله صورت نگرفته است. در نوشتار پیش رو علاوه بر بیان مبنای مختار در تحقق امتثال در تعبدیات، با تشقیق شقوق مساله سعی شده است بتوان حکم وضعی عبادات در موارد خطای در قصد و اعتقاد را بهتر تشخیص داد.

واژگان کلیدی
خطای در قصد، خطای در اعتقاد، قصد اجمالی، قصد جامع، عناوین قصدیه

معیارهای اثبات سیره های عقلایی مستحدثه
مهدی حسن پور

چکیده
یکی از منابع مغفول در استنباط احکام، سیره عقلا است. مشهور اصولیون حجیت سیره را منوط به امضاء وتایید شارع می دانند. این در حالی است که ایشان بر وجود قوه ای عقلایی در انسان ، که توانایی درک مصلحت و مفسده داشته باشد، اذعان دارند. به همین جهت اشکالاتی که نسبت به ذاتی بودن سیره بیان شده است، در واقع خلط بین « هستی شناسی سیره به عنوان یک منبع مستقل در استنباط احکام » و « حدود و صغور معرفت شناسی آن » است. در این مقاله ابتدا به اثبات ذاتی بودن حجیت سیره می پردازیم. بعد از آن تفاصیل موجود در مورد حدود حجیت سیره را کنکاش نموده و در آخر معیارهایی برای اثبات سیره های عقلایی ارائه می دهیم.
کلید واژه: بنای عقلا، سیره عملی، ارتکازات فطری، سیره های مستحدثه، اختلال نظام

مفهوم شناسی ارتکاز عرفی و تاثیر آن در استنباط
مهدی انصاری

چکیده
یکی از اموری که به عنوان دلیل در استنباطات فقهی و اصولی، مورد استناد قرار می گیرد، ارتکاز است. دانشمندان اصولی، با وجود کاربرد فراوان ارتکاز در ابواب مختلف فقهی و اصولی، بحث مستقلی را به آن اختصاص نداده اند. ارتکاز عرفی یا عقلائی یکی از اقسام ارتکاز است که مقاله پیش رو در صدد بررسی آن است. در این مقاله تلاش شده است ابتدا با بررسی مفهوم لغوی و اصطلاحی ارتکاز و بیان اقسام آن و تفاوتهای مطرح بین ارتکاز و سیره، معنا و تصویر صحیحی از آن ارائه گردد. در ادامه نوشتار، پس از اشاره به منشأهای ارتکاز، اقسام ارتکاز عرفی از حیث مودّا و مطالب مربوط به حجیت هرقسم مورد بررسی قرار می گیرد. سپس به نسبت بین ارتکاز و روایات پرداخته شده است و در انتهاء، مواردی از تطبیقات فقهی و اصولی مربوط به ارتکاز عرفی ارائه می گردد.



واژگان کلیدی: ارتکاز، عرف، عقلاء، سیره، بناء عقلاء

نظریه منطقه الفراغ شهید صدر
محمد محمدرضایی
چکیده:
یکی از حوزه های صدور حکم از جانب ولی امر ناظر به منطقه الفراغ است که این حوزه از ابداعات شهید صدر می باشد. منطقه الفراغ حوزه ای از شریعت اسلامی است که احکام الزامی در آن مقرر نشده وروابط در این حوزه متغیر است واین اجازه را به حاکم جامعه اسلامی می دهد که در این حوزه به قانونگذاری بپردازد. با توجه به نقش کلیدی این نظریه در احکام حکومتی، گره گشایی از مسائل مستحدثه، ابتدا به بیان ماهیت، ممیزات وویژگی های این نظریه پرداخته وسپس به ادله اثبات نظریه اشاره خواهد شد.

کلیدواژه: منطقه الفراغ، حکم ثابت، حکم متغیر، ولی امر، احکام ثانوی.

ضمن عرض سلام و خسته نباشید

نسخه جدید مقاله انجبار ضعف سند با عمل مشهور

نیمه اولیه پژوهش. فایل نهایی در راه است...

فایل مقاله باز نمیشه