تقریرات درس فقه استاد شب‌زنده‌دار دام ظله جلسه 4 (۱۳۹۷/۶/۶)

محل ارسال تقریرات فقه جلسه 4 (سه‌شنبه ۹۷/۶/۶) از طریق «پاسخ به موضوع»

زمان : 00:40:06
حجم فایل : 11.4 mb
فرمت : mp3
دانلود در پیام‌رسان ایتا

تقرير درس استاد شب زنده دار جلسه چهارم 6/6/97 سه شنبه
در جلسه قبل براي استناد به نصوص طايفه اولي امر به معروف و نهي از منكر و استفاده از آنها براي مرتبه ضرب ، چهار راه مورد بررسي قرار گرفت. اما
راه پنجم: همان معناي حقيقي مد نظر است.وليكن از باب قياس منصوص العله چون علت در بعضي از روايات ذكر شده است پس تعدي مي كنيم به مراتب غير لفظي مثل ضرب
در كتاب شريف تحف العقول ؛ النص ؛ ص237
آمده كه :
يروى عن أمير المؤمنين‏: اعْتَبِرُوا أَيُّهَا النَّاسُ بِمَا وَعَظَ اللَّهُ بِهِ أَوْلِيَاءَهُ مِنْ سُوءِ ثَنَائِهِ عَلَى الْأَحْبَارِ إِذْ يَقُولُ‏ لَوْ لا يَنْهاهُمُ الرَّبَّانِيُّونَ وَ الْأَحْبارُ عَنْ قَوْلِهِمُ الْإِثْمَ‏ وَ قَالَ‏ لُعِنَ الَّذِينَ كَفَرُوا مِنْ بَنِي إِسْرائِيلَ‏ إِلَى قَوْلِهِ‏ لَبِئْسَ ما كانُوا يَفْعَلُونَ‏ وَ إِنَّمَا عَابَ اللَّهُ ذَلِكَ عَلَيْهِمْ لِأَنَّهُمْ كَانُوا يَرَوْنَ مِنَ الظَّلَمَةِ الَّذِينَ بَيْنَ أَظْهُرِهِمُ الْمُنْكَرَ وَ الْفَسَادَ فَلَا يَنْهَوْنَهُمْ عَنْ ذَلِكَ رَغْبَةً فِيمَا كَانُوا يَنَالُونَ مِنْهُمْ وَ رَهْبَةً مِمَّا يَحْذَرُونَ وَ اللَّهُ يَقُولُ- فَلا تَخْشَوُا النَّاسَ وَ اخْشَوْنِ‏ وَ قَالَ‏ الْمُؤْمِنُونَ وَ الْمُؤْمِناتُ بَعْضُهُمْ أَوْلِياءُ بَعْضٍ يَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَ يَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنْكَرِ فَبَدَأَ اللَّهُ بِالْأَمْرِ بِالْمَعْرُوفِ وَ النَّهْيِ عَنِ الْمُنْكَرِ فَرِيضَةً مِنْهُ لِعِلْمِهِ بِأَنَّهَا إِذَا أُدِّيَتْ وَ أُقِيمَتِ اسْتَقَامَتِ الْفَرَائِضُ كُلُّهَا هَيِّنُهَا وَ صَعْبُهَا وَ ذَلِكَ أَنَّ الْأَمْرَ بِالْمَعْرُوفِ وَ النَّهْيَ عَنِ الْمُنْكَرِ دُعَاءٌ إِلَى الْإِسْلَامِ مَعَ رَدِّ الْمَظَالِمِ وَ مُخَالَفَةِ الظَّالِمِ وَ قِسْمَةِ الْفَيْ‏ءِ وَ الْغَنَائِمِ وَ أَخْذِ الصَّدَقَاتِ مِنْ مَوَاضِعِهَا وَ وَضْعِهَا فِي حَقِّهَا
استناد ما به فقره "إِذَا أُدِّيَتْ وَ أُقِيمَتِ اسْتَقَامَتِ الْفَرَائِضُ كُلُّهَا" است كه اين علت مذكور در امر به معروف ذكر شده است. پس هر جا كه اين علت باشد. از مصاديق امر به معروف ونهي از منكر است. و از انجايي كه علت تعمم وتخصص ، خوب اين علت در مورد ضرب هم هست.ضربي كه موجب انكار و ترك حرام شود نيز مصداق استقامت الفرائض مي شود. و همين اثر در ضرب هم هست حال يا در عدل نهي لفظي يا ترتيب كه بايد از ادله ديگر استفاده كرد.

نقد وبررسي سندي :
اين روايت ارسال دارد. مثل تمام روايات تحفه العقول .وليكن به سه راه روايات تحف را پذيرفت.
1- خود وحداني در مقدمه مي گويد همه اينها را از اسانيد ثقات نقل مي كنم. و مسند هستند وليكن من بخاطر تلخيص اسانيد را نياوردم.
پس چطور اگر ثقه اي بگويد حدثني ثقه با اينكه نام او را ذكر نكرده ، حجت است. حال ثقه اي مثل وحداني در مورد كتابش بگويد حدثني عن ثقات ، حجت است طابق النعل بالنعل.
مانعين: مي گويند او كه اسانيد را ذكر نكرده شايد از كساني باشند كه ديگران انها را جرح كرده باشند ولي او ذكر نكرده است. البته به نظر ما ادله مانعين تمام نيست لذا به آن نمي پردازيم.
2- خود شهادت ثقه كه شهادت داده است كه اينها اين كلمات ائمه است حجت است. جناب وحداني شهادت داده كه اين كلمات ائمه است.و طبق روايت ما لاحد ان يشكك فيما روي عنا ثقاتنا، و وحداني از ثقات ائمه است پس در انجا كه ميگويد من از ائمه نقل مي كنم نبايد تشكيك كرد.
3 در بسياري از موارد ايشان جزما انتساب داده به معصوم داده و مي فرمايد : قال الصادق ع كه قبلا گفته شد كه مرسلات جزمي ثقه، حجت است.مانند شيخ بهايي در حاشيه من لا يحضر الفقيه به اين مطلب تصريح دارد. البته روايت مد نظر ما انتساب جزمي نيست چون مي گويد يروي عن امير المومنين.
نقد وبرسي دلالت حديث:
در تعدي و تسري حكم از موضوعي به موضوع ديگر در عين وجود مقتضي بايد احتمال مانع هم ندهيم. در صورتيكه اينجا احتمال مانع مي دهيم چون در مورد ضرب يك بار منفي دارد . درست است كه انكار مصلحت دارد ولي اجازه ضرب عمومي مفسده دارد. و در بسياري از موارد موجب هرج و مرج باشد . از اين رو نمي توانيم جزم به وجود علت در اينجا بدون مزاحمت داشته باشيم. بله اگر منكر از اموري باشد از عظائم باشد كه شارع به هيچ وجه راضي به ترك ان نيست امر ديگري است. از آنجا كه اين عظائم كم است لذا موجب هرج و مرج نمي شود.
در تمسك به علل در روايات بايد به اين نكات توجه داشت و ما در وجدان عقلايي مانع را حس مي كنيم.نه اينكه صرف وجود احتمال مانع باشد.


راه ششم :منظور اين روايت همان امر ونهي لفظي ومعناي حقيقي است. وليكن ما از ادله ديگر مي فهميم كه از باب حكومت شارع ضرب وفك و... را هم، امر و نهي قرار داده است. يعني اين فرد ادعايي امر ونهي است واحكام امر و نهي را دارد يا اظهر احكام آنرا طبق قول المشهور. پس شارع عناوين هفده گانه انكار باليد را همان امر ونهي لفظي مي داند حكومتا.
بايد توجه داشت كه حكومت فرق دارد با مجاز . مثلا مي گويد "ولد العالم عالم" نه اينكه هر جا گفتم عالم مجازي گفتم عالم و در اعم از عالم وولد عالم است بلكه عالم عالم است ولي فقط در حكومت احكام عالم بر ولد عالم نيز بار مي شود. ولي در مجاز از همان اول در همان ادله اوليه عالم يا استعمال شده يا اراده شده از ان معناي عام .
نقد وبررسي:
لسان ادله هفده گانه ظهوري در تنزيل وتعبد ندارد در ادراج آن افراد حكومتا تحت عنوان امر به معروف ونهي از منكر لفظي ، كه ناظر به توسعه امر به معروف ونهي از منكر باشد.
جمع بندي
ما وفاقا لصاحب الجواهر قول مجازيت را پذيرفتيم واگر در مجازيت اشكال پيدا كرديم الغاء خصوصيت را مطرح مي كنيم.
اما اشكالي كه ذهن مرا به خود مشغول كرده است اين است كه آيا شارع به همگان اجازه ضرب داده است؟طبق آيه 104 سوره آل عمران : ولتكن منكم ام‍ۀ يدعون الي الخير، يك گروه خاص است كه متصدي اين امر شده اند كه آموزشهاي لازم را ديده اند. از آنجا كه ضرب عمومي باعث مفسده مي شود استبعاد قوي عرفيه قوي داريم كه اطلاقات امر به معروف ونهي از منكر شامل ضرب هم بشود. اين استبعاد مانع انعقاد ظهور مي شود. و مانند قرينه لبي در مقام مي باشد . و عرف در موارد خاص كه در مورد آن استبعادي به ذهنش خطور مي كند براي اقدام تصريح مي خواهد و با عنوان اطلاق وعمومات امر به معروف نمي شود به آنها تعدي كرد.
استبعاد عرف اين است كه هر شخصي جواز اين را داشته باشد كه در خيابان هر كس را ببيند كه گناه ميكند او رابزند. اشخاصي كه نه عدالت انها مشخص است و تربيت براي اين امر شده اند چه هرج و مرجي بوجود مي آيد.و اين استبعاد يصلح لان يكون قرينه مثل قرينه متصل و مانع انعقاد ظهور در تعدي به ضرب شود و اين نيز مانع الغاء خصوصيت مي شود.
اما روايات طايفه ثانيه به چهار طايفه قابل تقسيم است:
1 .رواياتي كه در مورد ضرب نص است صكوا= ضرب شديد
2- رواياتي كه مثل انكروا باليد كه قدر متيقا ان ضرب است.
3- رواياتي كه مي گويند بين لسان ويد ملازمه است
4- رواياتي عناوين مسببه است و امر شارع رفته روي عناويني كه سبب است.

بحث در استدلال به طائفه اولی در اثبات ضرب و امثال ان از اصناف امربه معروف و واجب است. گفتیم استدلال بر این طائفه متوقف بر وجوهی است که چهار تای آن گفته شد
5. قیاس منصوص العله: دراین روایات علت آورده شدن حکم بر امر و نهی آورده شده ما به جهت علت تعدی می کنیم به مواردی مانند ضرب و... که واجد آن علت هستند.
روایت استقامت الفرائض کلها هینها و صعبها/
بحث سندی: این حدیث در تحف آمده که تمام روایات آن مرسل است و این سوال مطرح است که میتوان روایات تحف را حجت دانست یا خیر؟ راه حل اول آن است که برخی گفته اند که مرحوم بحرانی در مقدمه گفته است که این روایات همه سند داشته است و همه روات آن ثقه بوده اند و چون خوده او ثقه بوده اخبار او به ثقه بودن روات هم پذیرفته است
راه دیگر اینکه در بسیاری از موارد ایشان روایت را جزما به امام معصوم نسبت داده است و می شود جزء مرسلات جزمیه که ما آن را حجت می دانیم
راه دیگر شهادت صاحب کتاب به صدور از معصوم است.
بحث دلالی: در تعدی علاوه بر اینکه می دانیم در اینجا دلیل وجود دارد همانطور باید احراز کنیم که مانعی هم در کار نباشد و الا ممکن است مانع جلوی علت را گرفته نگذارد حکم در اینجا ثابت شود. مثل فرک اذن که ممکن است علت حکم اینجا هم باشد ولی مفاسدی را هم ممکن است به همراه داشته باشداین چیزی نیست که برای همه قرار داده شود باید به افرادی با ضوابطی داده شود که اگر اشکالی که پیش آمد به راحتی قابل پیگیری باشد و موجب اختلال در جامعه نشود؛ لذا نمی توانیم جزم پیدا کنیم که مزاحمی برای علت مذکور در روایات وجود نداشته باشد
6. ادعا شود - امر و نهی در روایات به معنای عرفی است و به معنای حمل الناس هم نباشد - ما فهمیدیم شارع مجموعا بالحکومه این موارد را هم از مصادیق امربه معروف و نهی از منکر می داند/ اما اشکال این است که لسان روایات لسان حکومت نیست

نتیجه: احتمال دوم موجب قوت وجوب تالیم بدنی است ولی این نکته که سپردن این سنخ امور به عامه ناس موجب هرج و مرج خواهد بود ممنجر به ایجاد اشکال در مساله خواهد شد به طور کلی مواردی که با استبعاد عرف مواجه است مانع انعقاد ظهور است. به عبارت دیگر شارع در بیان حکم در اینکه حکم مقید فهمیده شود به همین استبعاد عرفی اکتفا کرده است، لذا تمسک به این طائفه از این لحاظ مشکل می شود.

اما روایات طائفه ثانی ، در برخی از آنها دلالت بر ضرب دارد برخی دلالت بر جواز ید داریم برخی دلالت بر این دارد که بین ید و لسان ملازمه است و هرجا لسان جایزباشد ید هم جایز است.و برخی دیگر

با عرض سلام
تقریر کامل بود ولی اگر کمی با دقت و دسته بندی بهتر نوشته شود بهتر است، مثلا اشکال سندی و راه های تخلص از آن، مستقلا می آمد و شماره می خورد بهتر بود.
با تشکر

In response to the people talking about best app for researching stocks, best ai for stock trading, open ai on stock market, stock trading technical analysis, investment for stock market, free ai stock picker, stock trading ai software, investment ai software, best software to predict stock market, stocks to buy now app, I highly suggest this cool AI stock trading platform blog or stock market research software, ai stock ticker, share market tools software, free stock analyzer tool, best app for analyzing stocks, stock market research platform, undervalued ai stocks, best stock trading ai, chat gpt shares, ai software companies stock, on top of this high rated AI stock investing analysis url not to mention ai picking stocks, the best ai companies to invest in, best stocks software, stock market investment tools, bot stock trading, ai tools to predict stock market, ai chart analysis, stock tools, free stock trading software, top ai stocks to buy, which is worth considering with this helpful resources on AI stock investing platform url which is also great. Also, have a look at this excellent AI stock investing platform url as well as stock market help, free ai stock picker, ai stock outlook, ai day trading, investment for stock market, new ai companies stock, stock prediction app, best free stock analysis app, ai trading prediction, ai for stock investing, not to mention this cool AI stock investing analysis url alongside all top ai stocks to buy, deep learning stocks, free ai stock picker, new ai companies to invest in, ai for trading stocks, at yahoo for alongside all open ai on the stock market, best stock market websites free, stock picker app, best stocks in ai, new ai technology stocks, for good measure. Check more @ Great Bathroom Renovation Website 14a581c

For the guy asking about chat gpt invest, ai stock price prediction, best ai investing platform, best stock information sites, app that tells you when to buy and sell stocks, ai for stock analysis, ai based stock analysis, stock price for ai, ai that trades stocks, stock trading, I highly recommend this cool AI stock trading analysis url or stock trading help, best way to invest in ai, best ai software for stock trading, openai stock buy, ai that trades stocks, stock trading technical analysis, stock for chat gpt, stock market analysis and prediction, stock picker app, best share trading software, together with this great AI stock predictions platform tips together with free stock trading software, free stock prediction website, share market data analysis, buy stock in chat gpt, stocks for ai, stock market trading ai, stock picking ai, ai software for stock market, best free stock analysis sites, machine learning stocks, and don't forget this the advantage for AI stock predictions platform site which is also great. Also, have a look at this high rated AI stock trading analysis blog not forgetting sites such as best ai stock prediction, ai stock technical analysis, best ai to invest in, best companies to invest in ai, ai to predict stocks, buy openai stock, artificial intelligence stock trading, best sites for us stock market analysis, share trading tools, share trading software, not to mention this helpful site about AI stock investing platform details not to mention trading ai software, best ai stocks for long term, best investments in ai, best market analysis, stock picking website, our website for not to mention ai based investment advisor, best ai stock to invest in, best tool to buy stocks, shares in ai, best trading ai, for good measure. Check more @ Great TAJIR4D Blog 5796a07