علیرضا عسکری
2019/01/01, 08:49
بسم الله الرحمن الرحیم
فقه 9 دی ماه 1397 - شرایط قصاص ( قتل شخص مست )
السكران إذا علم قبل سكره إنّ شربه المسكر يكون في معرض القتل، و أنّه يؤدّي إليه نوعاً، فهو بشربه قاصد للقتل، فيكون القتل المترتّب على السكر قتلًا عمديّاً
مقام سوم
وضعیت سکران نسبت به ادله ای که عنوان عمد در ان ادله موضوع حکم قرار گرفته مانند قتل عمدی
در حقوق بین الملل امده چنانچه شخص شراب را بخورد تا با توان بیشتری مرتکب قتل شود او مرتکب قتل عمد شده است و هم مسئولیت مدنی و هم مسئولیت کیفری دارد.
مرحوم اقا خوئی: علی القاعده حکم عمد بار میشود ولو ان شخص فاقد تعمد و قصد باشد.
تفاوت کلام مرحوم آقای خوئی با :
1-قوانین بین الملل : کلام ایشان از قوانین نیز فراتر بوده و میفرمایند حتی اگر داعی بر قتل هم نداشته باشد همینکه در معرض آن باشد برای صدق عمد کافیست
2-کلام مرحوم صاحب جواهر : با کلام ایشان نیز متفاوت است و مرحوم صاحب جواهر از باب الامتناع بالاختیار لاینافی الاختیار آن را عمدی می دانند.
نظریه استاد :حق همین نظر مرحوم آقای خوئی ایست و در واقع کلام ایشان تبطیقی است از قاعده کلی که ما بیان کردیم که باید دید آیا قبل از فعلیت تکلیف بوده و یا بعد از آن و در اینجا بعد از فعلیت تکلیف است زیرا حرمت قتل قبل از سکر فعلیت پیدا کرده است.
مقام چهارم
یک مقام چهارم میتوان تصور کرد و ان مواردی است که بر عنوان سکر مترتب است مثل اینکه مسکر نجس است یا شرب مسکر موجب حد می باشد.هرچندبرای اطبا عنوان مسکر موضوع نیست و عنوان الکی ملاک است اما برای فقیه عنوان مسکریت ملاک است لذا مقداری کمی از الکی که مسکر نباشد نجس نیست و بخاطر همین نیز الکی که در شیشه های عطر ریخته میشودمحکوم به طهارت است.زیرا قبل از حل شدن با عطر مست کننده نمی باشد وبعد از آن نیز مست کننده نیست.
اشکال : هرچند یک قطره خمر مسکر نیست اما اگر کسی یک قطره خمر هم بخورد او را حد شرب مسکر میزنند.
جواب :موضوع حد شرب مسکر است نه مست شدن و اسکار یعنی حتی اگر شخص مست هم نشود مستلزم حد می باشد و فعل حرامی صورت گرفته مانند آنچه در روایت آمده است:
كُلُّ مُسْكِرٍ حَرَامٌ فَمَا أَسْكَرَ كَثِيرُهُ فَقَلِيلُهُ حَرَامٌ (الکافی، جلد ۶، صفحه ۴۰۸ )
شاهد بر اینکه موضوع حد شرب مسکر است نه مست شدن این است که اگر کسی بدون خوردن چیزی مست شود او را حد نمی زنند هرچند کار حرامی انجام داده است.که در روایت این حرمت مست شدن آمده است
عِدَّةٌ مِنْ أَصْحَابِنَا عَنْ سَهْلِ بْنِ زِيَادٍ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ عَلِيِّ بْنِ يَقْطِينٍ عَنْ يَعْقُوبَ بْنِ يَقْطِينٍ عَنْ أَخِيهِ عَلِيِّ بْنِ يَقْطِينٍ عَنْ أَبِي إِبْرَاهِيمَ ع قَالَ إِنَّ اللَّهَ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى لَمْ يُحَرِّمِ الْخَمْرَ لِاسْمِهَا وَ لَكِنْ حَرَّمَهَا لِعَاقِبَتِهَا فَمَا فَعَلَ فِعْلَ الْخَمْرِ فَهُوَ خَمْرٌ( الکافی، جلد ۶، صفحه ۴۱۳ )
فقه 9 دی ماه 1397 - شرایط قصاص ( قتل شخص مست )
السكران إذا علم قبل سكره إنّ شربه المسكر يكون في معرض القتل، و أنّه يؤدّي إليه نوعاً، فهو بشربه قاصد للقتل، فيكون القتل المترتّب على السكر قتلًا عمديّاً
مقام سوم
وضعیت سکران نسبت به ادله ای که عنوان عمد در ان ادله موضوع حکم قرار گرفته مانند قتل عمدی
در حقوق بین الملل امده چنانچه شخص شراب را بخورد تا با توان بیشتری مرتکب قتل شود او مرتکب قتل عمد شده است و هم مسئولیت مدنی و هم مسئولیت کیفری دارد.
مرحوم اقا خوئی: علی القاعده حکم عمد بار میشود ولو ان شخص فاقد تعمد و قصد باشد.
تفاوت کلام مرحوم آقای خوئی با :
1-قوانین بین الملل : کلام ایشان از قوانین نیز فراتر بوده و میفرمایند حتی اگر داعی بر قتل هم نداشته باشد همینکه در معرض آن باشد برای صدق عمد کافیست
2-کلام مرحوم صاحب جواهر : با کلام ایشان نیز متفاوت است و مرحوم صاحب جواهر از باب الامتناع بالاختیار لاینافی الاختیار آن را عمدی می دانند.
نظریه استاد :حق همین نظر مرحوم آقای خوئی ایست و در واقع کلام ایشان تبطیقی است از قاعده کلی که ما بیان کردیم که باید دید آیا قبل از فعلیت تکلیف بوده و یا بعد از آن و در اینجا بعد از فعلیت تکلیف است زیرا حرمت قتل قبل از سکر فعلیت پیدا کرده است.
مقام چهارم
یک مقام چهارم میتوان تصور کرد و ان مواردی است که بر عنوان سکر مترتب است مثل اینکه مسکر نجس است یا شرب مسکر موجب حد می باشد.هرچندبرای اطبا عنوان مسکر موضوع نیست و عنوان الکی ملاک است اما برای فقیه عنوان مسکریت ملاک است لذا مقداری کمی از الکی که مسکر نباشد نجس نیست و بخاطر همین نیز الکی که در شیشه های عطر ریخته میشودمحکوم به طهارت است.زیرا قبل از حل شدن با عطر مست کننده نمی باشد وبعد از آن نیز مست کننده نیست.
اشکال : هرچند یک قطره خمر مسکر نیست اما اگر کسی یک قطره خمر هم بخورد او را حد شرب مسکر میزنند.
جواب :موضوع حد شرب مسکر است نه مست شدن و اسکار یعنی حتی اگر شخص مست هم نشود مستلزم حد می باشد و فعل حرامی صورت گرفته مانند آنچه در روایت آمده است:
كُلُّ مُسْكِرٍ حَرَامٌ فَمَا أَسْكَرَ كَثِيرُهُ فَقَلِيلُهُ حَرَامٌ (الکافی، جلد ۶، صفحه ۴۰۸ )
شاهد بر اینکه موضوع حد شرب مسکر است نه مست شدن این است که اگر کسی بدون خوردن چیزی مست شود او را حد نمی زنند هرچند کار حرامی انجام داده است.که در روایت این حرمت مست شدن آمده است
عِدَّةٌ مِنْ أَصْحَابِنَا عَنْ سَهْلِ بْنِ زِيَادٍ عَنِ الْحَسَنِ بْنِ عَلِيِّ بْنِ يَقْطِينٍ عَنْ يَعْقُوبَ بْنِ يَقْطِينٍ عَنْ أَخِيهِ عَلِيِّ بْنِ يَقْطِينٍ عَنْ أَبِي إِبْرَاهِيمَ ع قَالَ إِنَّ اللَّهَ تَبَارَكَ وَ تَعَالَى لَمْ يُحَرِّمِ الْخَمْرَ لِاسْمِهَا وَ لَكِنْ حَرَّمَهَا لِعَاقِبَتِهَا فَمَا فَعَلَ فِعْلَ الْخَمْرِ فَهُوَ خَمْرٌ( الکافی، جلد ۶، صفحه ۴۱۳ )