سید محسن منافی
2018/12/16, 17:24
مرحوم امام فرموده که در واقع اصل سببی بر مسببی مقدم نمی شود بلکه اماره ای که کبری است بر اصل مسببی مقدم می شود. که این کلام غریبی است؛ زیرا اصل طهارت آب موجب اثبات موضوع پاک شدن ثوب است.
حال بحث ما به شق دوم از قسم دوم تعارض استصحابین می رسد. یعنی جایی که علم به کذب احد الاستصحابین هست ولی سببیت و مسببیت وجود ندارد. مانند موارد علم اجمالی.
مرحوم آخوند فرموده : اگر با جریان هر دو استصحاب، مخالفت قطعیه عملیه لازم نیاید، جریان هر دو اصل مقتضی دارد ثبوتاً و اثباتاً و مانعی هم ندارد ثبوتاً و اثباتاً. اما وجود مقتضی به خاطر اطلاق ادله ی استصحاب است. مرحوم شیخ ادعای عدم وجود مقتضی اثباتی کرده است، به این بیان که با جریان هر دو استصحاب، تناقض بین صدر و ذیل لازم می آید.
مرحوم آخوند از این ادعا جواب می دهد: نهایتاً در روایاتی که چنین ذیل را دارند، چنین مشکلی پیش می آید. ولی اطلاق ادله ای که چنین ذیلی را ندارند، هیچ مشکلی ندارند.
اما عدم وجود مانع به خاطر این است که ترخیصی در مخالفت قطعیه عملیه لازم نمی آید و ترخیص در مخالفت التزامیه هم محذوری ندارد.
حال بحث ما به شق دوم از قسم دوم تعارض استصحابین می رسد. یعنی جایی که علم به کذب احد الاستصحابین هست ولی سببیت و مسببیت وجود ندارد. مانند موارد علم اجمالی.
مرحوم آخوند فرموده : اگر با جریان هر دو استصحاب، مخالفت قطعیه عملیه لازم نیاید، جریان هر دو اصل مقتضی دارد ثبوتاً و اثباتاً و مانعی هم ندارد ثبوتاً و اثباتاً. اما وجود مقتضی به خاطر اطلاق ادله ی استصحاب است. مرحوم شیخ ادعای عدم وجود مقتضی اثباتی کرده است، به این بیان که با جریان هر دو استصحاب، تناقض بین صدر و ذیل لازم می آید.
مرحوم آخوند از این ادعا جواب می دهد: نهایتاً در روایاتی که چنین ذیل را دارند، چنین مشکلی پیش می آید. ولی اطلاق ادله ای که چنین ذیلی را ندارند، هیچ مشکلی ندارند.
اما عدم وجود مانع به خاطر این است که ترخیصی در مخالفت قطعیه عملیه لازم نمی آید و ترخیص در مخالفت التزامیه هم محذوری ندارد.