تقریر اصول 29 آبان

[سید محسن منافی]

تقریبی که در جایی ندیدم این است که امارات بر اصول عملیه وارد هستند و استصحاب بر اصول عملیه حاکم است به بیانی که در آخر جلسه ی دیروز گذشت با بیان بیشتر: معنای حقیقت حجیت اماره و اصل را گفتیم. موضوع اصل عملی، عدم انکشاف تامّ(چه بالذات و چه بالعرض) است. بعید نیست منظور مرحوم نائینی از این که فرموده: "علم حقیقی دو فرد دارد: علم وجدانی و علم تعبّدی." همین باشد. علم حقیقی یعنی علمی که موضوع اصل عملی را بر می دارد.
در تقدم استصحاب بر اصل قطعاً از باب ورود نمی باشد؛ چون موضوعش را حقیقتاً از بین نمی برد. بلکه از باب حکومت است؛ لسان جعل حجیت استصحاب، ادعای کاشفیت برای استصحاب است حتی اگر لحاظ هیچ کاشفیتی در مقام اعتبارش نشده باشد.